Sinds 1 juli 2015 geldt de Wet werk en zekerheid (WWZ). Tot deze wet behoort o.a. de transitievergoeding. Werkgevers moeten zich aan deze wet houden en zijn verplicht om alle werknemers, die na ten minste twee jaar in dienst te zijn geweest worden ontslagen of waarbij het contract niet wordt verlengt, een transitievergoeding mee te geven. Alleen bij cao kan afgeweken worden van de wet, maar in welke gevallen mag dit?
1. Gelijkwaardige voorziening voorrang op transitievergoeding.
De werkgever hoeft geen transitievergoeding te betalen als in de cao een gelijkwaardige voorziening is opgenomen. Dit is een vergoeding die vergelijkbaar is met de waarde van de transitievergoeding.
Uitzondering: als in de cao is opgenomen dat de werknemer recht heeft op een vergoeding of voorziening in aanvulling op de transitievergoeding, dan gelden zowel de vergoedingen/voorzieningen uit de cao als de wettelijke transitievergoeding.
2. Overgangsrecht
Tot uiterlijk 1 juli 2016 geldt een overgangsperiode voor een cao die uiterlijk op 1 juli 2015 gold en nog doorloopt na 30 juni 2015. Deze overgangsperiode geldt ook voor een cao die is afgelopen op of voor 30 juni 2015, maar stilzwijgend is verlengd of waarvan de bepalingen nog gelden voor individuele contracten.
Als in de cao afspraken zijn gemaakt over een vergoeding of voorziening bij ontslag op of na 1 juli 2015, zoals een afspraak over omscholing of outplacement, dan heeft de werknemer recht op deze vergoeding of voorziening. De werkgever hoeft dan geen transitievergoeding te betalen. Dat geldt ook als het arbeidscontract eindigt op of na 1 juli 2016, maar de procedure bok UWV (cao-commisie) of kantonrechter voor 1 mei 2016 is gestart en de cao nog geldt op het moment dat het arbeidscontract eindigt.
3. WW-compensatie
Als de afspraken in de cao alleen gaan over compensatie van een tragere WW-opbouw en verkorting van de maximale WW-duur, bestaat wel recht op een transitievergoeding. De werknemer heeft daarnaast recht op de collectief afgesproken WW compensatie.
4. Werknemers met een tijdelijk contract
Werknemers met een tijdelijk contract hebben bij het einde van het contract vaak geen recht op een vergoeding of voorziening op basis van een cao of sociaal plan. Als dit het geval is, dan is de transitievergoeding wel verschuldigd. Dit geldt ook als de werknemer met een tijdelijk contract op grond van een cao of sociaal plan wel recht heeft op een vergoeding of voorziening, maar deze beperkter is dan die voor werknemers met een vast contract.
5. Overgangsregeling niet (langer) van toepassing
De overgangsregeling geldt niet:
- voor afspraken die met terugwerkende kracht gelden op 1 juli 2015;
- als geldende afspraken op of na 1 juli 2015 uitdrukkelijk worden verlengd of gewijzigd;
- als geldende afspraken eindigen en geen nawerking hebben.
6. Wachtgeldregeling en transitievergoeding
Het kan voorkomen dat twee collectieve regelingen naast elkaar gelden, bijvoorbeeld een cao waarin een wachtgeldregeling is opgenomen en daarnaast een sociaal plan dat met verenigingen van werknemers is overeengekomen. Wanneer een van de twee regelingen eindigt en geen nawerking of stilzwijgende verlenging kent, en de andere (ongewijzigd) doorloopt, kan met verenigingen van werknemers worden afgesproken dat de overgangsregeling toch blijft gelden. Dat kan dan tot uiterlijk 1 juli 2016.
Als zo’n afspraak niet wordt gemaakt eindigt het overgangsrecht dus. Dan hebben werknemers naast bijvoorbeeld een wachtgeldregeling recht op de transitievergoeding.
Als de overgangsregeling niet (langer) van toepassing is, heeft de werknemer recht op een wettelijke transitievergoeding. Wanneer daarnaast doorlopende, gewijzigde of nieuwe collectieve afspraken over vergoedingen of voorzieningen bij ontslag gelden, heeft de werknemer recht op beide.
Bron: HR Praktijk