De Autoriteit Persoonsgegevens heeft in de zomer nieuwe beleidsregels opgesteld om de privacy van de zieke werknemer te beschermen. Is deze waakhond met de privacyregels bij ziekte te ver uit zijn hok gekomen?
Arbeidsrechtadvocaat Pascal Willems van WVO Advocaten vindt van wel. Het zijn maar beleidsregels, vindt Willems. “Een beetje ongehoorzaam zijn, mag best.” Vijf vragen met antwoorden over de nieuwe privacyregels bij ziekte.
1. De nieuwe privacyregels in het kort?
“De Autoriteit Persoonsgegevens heeft regels opgesteld voor wat je wel en niet mag vragen aan een zieke werknemer. En welke gegevens je wel en niet mag verwerken. Met dat verwerken bedoelen we niets anders dan wat je met de gegevens doet in een geordend systeem. Eigenlijk komt het erop neer dat een werkgever/leidinggevende nog maar heel weinig mag vragen. Ga je de fout in, dan kan je dat zelfs op een fikse boete komen te staan. Een leidinggevende die de privacyregels kent, kan zijn organisatie veel geld besparen.”
2. Wat mag de werkgever vragen?
“De leidinggevende mag vragen wat de verwachte ziekteduur is, maar niet wat er concreet aan schort. Verder mag hij vragen van welke werkzaamheden het gewenst is dat een collega ze overneemt. En of de zieke werknemer onder een van de vangnetbepalingen van de Ziektewet valt. Maar niet onder wélke vangnetregeling de werknemer valt. Het is ook maar de vraag of de werknemer zelf weet of hij onder zo’n regeling valt. Tot slot mag hij vragen of de ziekte verband houdt met een arbeidsongeval en of er sprake is van een verkeersongeval waarbij een eventueel aansprakelijke derde betrokken is. Dat laatste omdat de werkgever de schade dan kan verhalen op die partij.”
3. En wat dus juist niet?
“Een leidinggevende mag een zieke werknemer niet vragen wat hij mankeert. En evenmin of zijn klachten arbeidsgerelateerd zijn. Dat maakt normale communicatie nogal lastig. Als de zieke het vrijwillig vertelt, puur omdat hij een goede relatie heeft met zijn leidinggevende, dan mag die laatste dit nog altijd niet noteren. Hoewel privacy een belangrijk goed is, zorgt deze regel in de praktijk soms voor onwenselijke situaties. Noteert de werkgever toch de oorzaak van het ziek zijn, dan riskeert hij een fikse boete.”
Wat mag wel, wat niet? Stel een duidelijk protocol op voor alle leidinggevenden
4. Dus strikt de regeltjes volgen?
“Dat zeker niet. In feite zijn het beleidsregels en die zijn niet in beton gegoten. In mijn ogen is de Autoriteit Persoonsgegevens een waakhond die hier iets te ver uit zijn hok is gekomen. Zo vind ik het onwerkbaar dat je als werkgever niet mag vragen of de klachten arbeidsgerelateerd zijn. Dat is toch raar? Je bent als werkgever wel aansprakelijk en je hebt een zorgplicht. Dat valt moeilijk te rijmen met dat je niet mag vragen of de ziekte verband houdt met het werk.
5. Wat moet de werkgever doen?
De werkgever moet allereerst heel goed weten wat er binnen de kaders van de wet is toegestaan. Daarna is het zaak te bepalen op welke fronten je gaat afwijken van de beleidsregels. Noem het burgerlijk ongehoorzaamheid, zij het wel binnen de contouren van de wet. Mijn tip is om een duidelijk protocol op te stellen voor alle leidinggevenden. Met zo’n protocol leg je de basis voor een goed verzuimbeleid.”
Bron: Arbo line